Kitaplar
DOĞA İÇİN SAVUNUCULUK REHBERİ
Yazarlar: Cem Orkun Kıraç Ezgi Karataş Hasan Yıldırım Sunay Demircan Editör: Seray Kumlu – 2022
Avrupa Birliği’nin maddi desteği ile hazırlanan Doğa için Savunuculuk Rehberi, doğa korumaya katkı veren sivil toplum kuruluşları için katılım mekanizmaları ve alan savunuda rehber niteliğinde.
Tür Eylem Planı Hazırlama Rehberi
Hazırlayan: Osman Erdem – 2020
Tür Eylem Planları Hazırlama Rehberi, Türkiye’de nesli tehlike altındaki bitki ve hayvan türlerinin korunması hedefiyle, standart bir tür eylem planı formatının Türkiye genelinde yaygınlaşması için hazırlandı.
Rehberde Türkiye’de tür eylem planı hazırlayanların ihtiyaç duyacağı temel bilgiler yer almaktadır.
Ulusal Turna Eylem Planı
Hazırlayanlar: Osman Erdem, Süleyman Ekşioğlu, Levent Erkol , İlker Özbahar, Sibel Şenel Ertaş – 2019
Turna, Anadolu’nun bir çok yerinde uğur, bereket, refah ve bolluğun simgesi sayılır. Türkülere, deyişlere konu olan turnalar için yapılan bu eylem planı çalışması ise turnalarımızın sadece türkülerimizde kalmaması için hazırlandı.
Türkiye, turnanın (Grus grus) kuluçkaya yattığı, kışladığı ve göç sırasında konaklama alanı olarak kullandığı yeryüzündeki nadir ülkelerden biri ve yine Anadolu’nun doğusunda kuluçkaya yatan turnaların, yeryüzündeki en nadir turnalardan biri olan Anadolu dağ turnası (Grus grus archibaldii) olması Türkiye’nin önemini artırıyor.
Ulusal Turna Eylem Planı da bu önemden hareketle hazırlandı. Ulusal Turna Eylem Planı hazırlama sürecinde Türkiye’deki turnaların durumunu tespit etmek amacıyla detaylı bir literatür taramasının ardından arazi çalışmaları gerçekleştirildi. Bu çalışmada ise turnaların dünya ve Türkiye’deki genel durumu hakkında bilgi verilmiş ve bir eylem planı sunulmuştur.
Avrupa Kuşları Kırmızı Listesi
Çeviri: Eylül Dizdaroğlu – 2015
Avrupa Kırmızı Listesi, Avrupa’daki bütün türlerin IUCN bölgesel Kırmızı Liste kılavuzlarına göre koruma statülerini gözden geçirme çalışmasıdır. Durumlarını iyileştirmek için yürütülmesi gereken uygun koruma eylemlerinin alınabilmesine yönelik bölgesel düzeyde yok olma tehdidiyle karşı karşıya olan türleri belirler. Avrupa Kuşları Kırmızı Listesi ise Avrupa kuşları için elde edilen sonuçları özetlemektedir.
Avrupa Kuşları Kırmızı Listesi 2015 yılında BirdLife International tarafından derlendi ve aynı yıl Derneğimiz tarafından Türkçeye çevrildi ve yayınlandı.
Nallıhan’ın Kuşları Kataloğu
Hazırlayan: Dr. Ayşe İdil Çakıroğlu – 2013
Nallıhan Kuş Cenneti, söğütlükler, sazlıklar ve ılgınlar ile geniş tarım arazileri, kavaklıklar, bozkır alanları, kayalık yarlar, tepelikler gibi ekolojik karakteri farklı yaşam alanları ve zengin besin varlığıyla değişik türden kalabalık kuş gruplarının yuvası olarak ülkemizin önemli kuş alanlarından biri.
Renk renk katmanlardan oluşan olağanüstü güzelliğiyle, göçmen kuşların Türkiye’deki en renkli istasyonlarından biri olan Nallıhan Kuş Cenneti’nde bugüne kadar 191 adet kuş türü gözlendi. Yeşilbaş, angıt, elmabaş patka, sakarmeke, karabatak, kızıl şahin, bahri, kerkenez, tepeli toygar, sarı kuyruksallayan Nallıhan Kuş Cenneti’nde görülebilecek türlerden sadece birkaçı.
Nallıhan’ın Kuşları Kataloğu’nda ise alanda düzenli görülen ve alan açısından önemli 81 türe yer verildi. Katalog ile türlerin genel özellikleri, habitat bilgileri ve Türkiye’deki dağılımları hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Avrupa’daki tehdit altındaki türlerin kapsamlı bir incelemesini sunan bir yayın olan Avrupa Kuşları Kırmızı Listesi’nde Türkiye sınırları içerisinde üreyen ve düzenli olarak kışlayan 357 kuş türü de değerlendirmeye alındı.
Hersek Lagünü
Hazırlayan: Osman Erdem – 2012
Marmara’nın güneydoğu kıyılarındaki tek lagün gölü olan Yalova’daki Hersek Lagünü, barındırdığı yaban hayatı ve rekreaktif faaliyetler için sağladığı imkanlar bakımından oldukça değerli bir sulak alan ekosistemidir.
Hersek Lagünü ile ilgili bu çalışmada göl ile ilgili fiziksel ve biyolojik bilgiye ulaşabilir ve bölgenin sosyo-ekonomik yapısı hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz.
Göksu Deltası'nda Yaz Ördeği
Hazırlayan: Osman Erdem & Riyat Gül – 2009
Göksu Deltası’nda Yaz Ördeği Koruma ve İzleme Projesi 2009 yılında Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı’nın (şimdiki adıyla Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü) talebiyle Derneğimize – o zamanki adıyla Kuş Araştırmaları Derneği- yaptırılmıştır.
Bu proje kapsamında hazırlanan rapor ile yaz ördeğinin ülkemizdeki en önemli üreme, yaşama alanı olan Göksu Deltası’ndaki üreme, beslenme, yayılım alanları hakkında bilgi alabilir ve türe yönelik tehditler, tehditlerin düzeyleri yanında türün Göksu Deltası’ndaki nüfusunun artırılması için alınması gereken tedbirleri öğrenebilirsiniz.
Göksu Deltası’nda Saz Horozu: 2009 Yılı İzleme Çalışması
Hazırlayan: Osman Erdem & Riyat Gül – 2009
Göksu Deltası, saz horozunun Türkiye’de bilinen iki üreme alanından biridir. 2008 yılında Derneğimiz – o zamanki adıyla Kuş Araştırmaları Derneği- tarafından yapılan çalışma ile deltada önemli sayıda sağlıklı bir saz horozu nüfusunun bulunduğu ve yaygın olarak ürediği saptandı. 2009 yılındaki çalışmada ise deltada saptanan saz horozu nüfusunun izlenmesi ve oluşabilecek tehditlerin saptanması amaçlandı.
Mart-Haziran 2009 tarihleri arasında tüm deltada gerçekleştirilen çalışma kapsamında saz horozunun deltadaki yayılımı, popülasyonundaki değişiklikler, habitat seçimi ve üreme biyolojisi gözlenmiştir. Yine alanla ilgili tehditler belirlenerek bu tehditlerle ilgili alınacak önlemler tartışılmış ve elde edilen tüm veriler geçen yılın çalışmalarıyla karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.
Köyceğiz - Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi İzmir Yalıçapkını ve Toplu Halde Üreyen Kuş Türleri Araştırma, İzleme, Koruma Projesi Kitapçığı
Hazırlayanlar: Süleyman Ekşioğlu & Riyat Gül – Yayın yılı: 2010
Oldukça zengin bir biyolojik çeşitliliğe sahip Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesinde yürütülen çalışmanın kitapçığında, İzmir yalıçapkınına ilişkin bilgiler, koloni olarak üreyen türler ile ilgili genel bilgiler ve türlere yönelik tehditler ele alınmıştır.
Göksu Deltası Özel Çevre Koruma Bölgesi Habitat İle Tür Koruma ve İzleme Projesi
Hazırlayan: Kuş Araştırmaları Derneği – Yayın Yılı: 2010
Göksu Deltası, ülkemizin Akdeniz kıyısındaki en önemli deltalarından biridir. Bu yayına kaynaklık eden çalışmada deltanın bitki grupları esas alınarak habitat tipleri belirlenmiş, bu habitatlarda yer alan bitkiler tespit edilmiş ve tehlike durumları belirlenmiştir.
Yine çalışma kapsamında Deniz kaplumbağaları, Nil kaplumbağası, Kum zambağı ve Yaz ördeği türleri için de değerlendirme yapılmıştır.
Sulak Alan Yönetim Planlaması Rehberi
Hazırlayan: Kuş Araştırmaları Derneği – 2007
Sulak Alan Yönetim Planı Rehberi Kitabı, sulak alanların yönetimi konusundaki eksikliği gidermek hedefiyle Derneğimiz – o zamanki adıyla Kuş Araştırmaları Derneği- tarafından hazırlanmıştır.
Kitap, sulak alan ekolojisi, hidrolojisi ve sulak alanların işlev ve değerleriyle ilgili temel bilgileri, sulak alanlarla ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatı, yönetim planlaması ve planlama sürecinde katılımcılık ve çatışma yönetimi konularını içermektedir.
Çatımızdaki Konuk Leylek
Hazırlayan: Çağrı Göcek, Dorota Szulc-Guziak, Roman Guziak, Osman Erdem, Okan Can – Yayın Yılı: 2006
Kültürümüzde önemli yeri olan, baharın müjdecisi leyleklerin dünya nüfusunun büyük bir bölümü, her yıl ülkemiz üzerinden Avrupa ve Afrika kıtaları arasında göç ediyor.Bu Leyleklerin bir kısmı ise yine her yıl üreme amacıyla ülkemizde konaklıyor.
Ancak leylekler açısından bu kadar önemli bir bölgede yaşamamıza karşın, onlar hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığımız gibi, yaşadıkları alanları kirleterek, yok ederek, beslenme ve üreme olanaklarını azaltarak sayılarının da hızla azalmasına neden oluyoruz. Eğer bu tehlikeyi engelleyemezsek leylekleri sadece resimlerde görebiliriz.
Bu yayın, evlerimizin çatısında, ağaçlarda, direklerde, tarla ve sulak alanlarda görünce sevindiğimiz bu kuşları kaybetmemek için – o zamanki adımızla – Kuş Araştırmaları Derneği (KAD) olarak 2003 yılında yürüttüğümüz leylek araştırma ve koruma çalışmalarını içermektedir.
Onlar ne dedi?
Hazırlayan: Osman Erdem – Yayın Yılı: 2005
Yüzlerce kuş türüne, canlıya ev sahipliği yapan Kırşehir’deki Seyfe Gölü, Kahramanmaraş’taki Gavur Gölü, Konya Ereğli Sazlıkları, Aksaray’daki Eşmekaya Sazlıkları ve Antalya’nın Elmalı ilçesine hayat veren Avlan Gölü Türkiye’nin önemli sulak alanlarındandı. Ancak kurudular, kurutuldular!
Onlar ne dedi? çeşitli gerekçelerle kurutulan farklı ekolojik özelliklere sahip beş gölün hikayesinin peşine düşüyor ve bölge halkı ile kuruyan göllerin ardından neler değiştiğini göz önüne seriyor.
Bu yayın, yanlış politikalar sürerken elimizden nelerin kayıp gittiğini anlamak için iyi bir araç… Sulak alanlarımızı kaybetmemek için, bir kez daha geri dönülmez hatalar yapmamak için anlatılanlara kulak verebilirsiniz.
Kara Akbaba Ulusal Koruma Eylem Planı
Hazırlayan: Kuş Araştırmaları Derneği – Yayın Yılı: 2004
Türkiye’de dağılım gösteren dört Akbaba türünden biri olan ve ülkemizde dağınık koloniler halinde üreyen Kara akbaba (Aegypius monachus ) aynı zamanda ülkemizde görülen yırtıcı kuşların en irisidir.
Dünya çapında nesli tehlike altında olan Kara akbaba ile ilgili ülkemizdeki ilk çalışma ise 2001-2002 yılları arasında o zamanki adıyla Kuş Araştırmaları olan Derneğimiz tarafından yapılmıştır.
Ulusal düzeyde Kara Akbaba koruma çalışmalarına rehber olması amacıyla hazırlanan Kara Akbaba Ulusal Koruma Eylem Planı ise “Kara Akbaba 2001” projesi kapsamında ilgili kurum, uzman ve sivil toplum kuruluşları ile yapılan bir dizi çalışmanın sonucunda hazırlanmıştır.
Leylek Eğitim Kitabı
Katkı Verenler Gülcan Atkın, Osman Erdem, Gençer Gençoğlu, Sevgi Göcek, Burcu Saraç, Arzu Sarıgül, Tarık Tulay – 2003
Leylek Eğitim Kitabı, Türkiye’deki leyleklerin korunması için öğretmen ve öğrencilerin aktif olarak yer alacağı sürdürülebilir bir eğitim programı geliştirmek için Polonya Doğa Dostu Derneği (Pro Natura) ortaklığında 2007 yılında hayata geçirilen çalışmanın ürünüdür.
Leylek Eğitim Kitabı, 1998 yılından beri Polonya’daki ilköğretim okullarında ve lise dengi okullarda kullanılan kitabın Türkçe’ye uyarlanmış versiyonudur. Kitap, leylekler hakkında genel bilgiler, etkinlikler ve veri elde etmek için görevler içermektedir.
